|
كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ
– „Ҳар бир жон ўзи (ҳаёти-дунёда) касб қилган амали сабабли (дўзахда) ушлангувчидир“. [74:38]
لَّيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ مَن يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ وَلاَ يَجِدْ لَهُ مِن دُونِ اللّهِ وَلِيّاً وَلاَ نَصِيراً * وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَـئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيراً
– „Сизларнинг хомхаёлларингиз ҳам, аҳли китобнинг хомхаёллари ҳам ҳақ эмас — кимки ёмон амал қилса, жазосини олур ва ўзи учун Аллоҳдан ўзга на бир дўст ва на бир мададкор топмас. Хоҳ эркак, хоҳ аёл бўлсин — кимда-ким мўмин бўлган ҳолида яхши амаллардан қилса, ана ўша кишилар жаннатга кирурлар ва уларга заррача зулм қилинмас“. [4:123-124]
Шундай қилиб, пайғамбарларнинг пайғамбарлигини тасдиқловчи оят-аломатлар келганидан кейин ҳам мўмин ва кофирга ажралиб кетганлар имон ёки куфрни танлаганларига жавобгардирлар ва қилмишларига яраша жазо ёки мукофот оладилар. Имон аҳли жаннатга киради, куфр аҳли эса дўзахга.
Лекин уларнинг имон ёки куфрни танлашлари Аллоҳнинг иродасига қарши борилган ҳолда ёки Аллоҳни мажбурлаган ҳолда юз бермайди. Негаки, агар Аллоҳ истаса, уларни бундай хилма-хилликдан қайтариб, ҳаммасини ҳидоят устидаги битта уммат қилиб қўйган бўларди.
Лекин Аллоҳнинг ҳикмати бундан бошқа нарсани тақозо этди. Аллоҳ олдин одамларга пайғамбарларни юбориб, улар орқали оятларни баён қилиб, уларга қарши ҳужжатни тайёрлаб қўйди, ундан кейин куфр ёки имонни танлашни уларнинг ўз ихтиёрларига қўйиб берди ва уларга танловларига қараб савоб ёки жазо беради. Аллоҳ Ўзи истаган ишни қилади.
وَلَوْ شَاء اللّهُ مَا اقْتَتَلُواْ وَلَـكِنَّ اللّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ
(Агар Аллоҳ хоҳлаганда уришишмаган бўлардилар, лекин Аллоҳ Ўзи хоҳлаган ишини қилади).
(تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ Ўша пайғамбарларнинг айримларини айримларидан афзал қилдик) яъни, бир неча ишларда уларни бир-бирларидан бошқача қилдик. Масалан, Мусо а.с. билан Аллоҳнинг Ўзи гаплашди.
وَكَلَّمَ اللّهُ مُوسَى تَكْلِيماً
– „Мусо билан Аллоҳнинг Ўзи (бевосита) гаплашди“. [4:164]
Муҳаммад с.а.в.га ваҳини Жаброил а.с. олиб келди.
قُلْ مَن كَانَ عَدُوّاً لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللّهِ
105-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232